Sprawozdanie z wyjazdu studyjnego „Innowacyjna gospodarka pasieczna – wyzwania i oczekiwania w odniesieniu do gospodarki pasiecznej na terenach wiejskich”
zorganizowanego przez Śląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Częstochowie w ramach realizacji operacji pn. „Grupy tematyczne województwa śląskiego”.
W dn. 05 listopada 2022 r., odbył się wyjazd studyjny do Gospodarstwa Pasiecznego „Sądecki Bartnik” w Stróżach pn. „Innowacyjna gospodarka pasieczna – wyzwania i oczekiwania w odniesieniu do gospodarki pasiecznej na terenach wiejskich”.
Celem operacji było poszerzenie dotychczasowej posiadanej wiedzy przez uczestników wyjazdu studyjnego, wymianę doświadczeń oraz dobrych praktyk z zakresu szeroko pojętego pszczelarstwa ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystywania innowacyjnych rozwiązań w wykorzystaniu produktów pszczelich w apiterapii, w tym uloterapii (leczenie powietrzem ulowym).
Grupę docelową stanowiło 50 mieszkańców obszarów wiejskich z terenu województwa śląskiego, którą stanowili pszczelarze oraz przedstawiciele instytucji okołorolniczych współpracujących ze środowiskiem pszczelarskim oraz osoby zainteresowane przetwórstwem produktów pszczelich. Grupę docelową wybrano z uwagi na tematykę wyjazdu studyjnego nakierowaną na innowacyjne rozwiązania w gospodarce pasiecznej oraz wyzwania i oczekiwania stawiane jej współcześnie. Działaniem zostali objęci pszczelarze praktycy reprezentujących różne grupy społeczne oraz zawody: nauczyciele, przedsiębiorcy, osoby prowadzące własną działalność gospodarczą, osoby aktywne zawodowo, rolnicy, osoby w wieku emerytalnym oraz na świadczeniu rentowym.
Uczestników wyjazdu studyjnego przywitał właściciel gospodarstwa pasiecznego „Sądecki Bartnik” Pan Janusz Kasztelewicz.
Pierwszym miejscem zaprezentowanym uczestnikom wyjazdu studyjnego było laboratorium miodowe. Pan Janusz Kasztelewicz zapoznał uczestników ze specyfiką pracy laboratorium miodowym, w tym objaśnił jakie cechy jakościowe produktów pszczelich są badane. Badanie produktów pszczelich jest ważne, zwłaszcza w przypadku wprowadzania produktów na rynek, aby producent miał pewność (i również klient), że zakupiony produkt spełnia normy krajowe jak i europejskie – reasumując, jest jak najlepszej jakości. Problemem jest nie tylko fałszowanie miodu, ale i również jego przegrzanie, fałszowanie miodu pod względem pochodzenia (sprzedawanie miodu spoza terenu pasieki, spoza granic kraju, oraz samej Unii Europejskiej). Należy pamiętać, iż w parze z naturalnością produktów pszczelich idzie ich jakość. Ważnym parametrem sprawdzanym w laboratorium jest zawartość HMF (hydroksymetylofurfural) w miodzie. Podczas warsztatu zostało omówione zagadnienie dot. wpływu prowadzonej gospodarki pasiecznej na jakość produktów pszczelich.
W ramach wyjazdu studyjnego została zaplanowana również część wykładowo-warsztatowa, podczas której uczestnicy mieli możliwość wysłuchania wykładów prowadzonych przez Panią Czesławę Adamik prezentującą tematy związane z Innowacjami gospodarki pasiecznej:
- „Miód i produkty pszczele w profilaktyce i lecznictwie” – Wykład był kondensacją wiedzy dot. wykorzystania miodu i produktów pszczelich w lecznictwie. Omówiono działanie i prawidłowe sposoby stosowania produktów pszczelich w lecznictwie m.in. miodu, propolisu, pierzgi, mleczka i pyłku pszczelego oraz mniej znanych produktów pszczelich tj. homogenatu czerwiu trutowego, osypu pszczół, wosku pszczelego, jadu pszczelego i wyciągu z larw barciaka większego.
- „Apiinhalacje – lecznicze zastosowanie powietrza ulowego” – Podczas wykładu Pani Czesława Adamik przedstawiła temat dotyczący uloterapii (in. apiinhalacji). Dobroczynne działanie na organizm człowieka mają nie tylko zawarte w powietrzu ulowym feromony, ale i również cała rodzina pszczela (biopole, mikrodrgania). Podczas wykładu zaprezentowano apipiramidy, które są stosowane od niedawna. Apipiramidy są połączeniem biopól piramidy i rodziny pszczelej, dzięki temu innowacyjnemu połączeniu osoby korzystające z tej formy apiinhalacji są poddawani kompleksowemu oddziaływaniu powietrza ulowego, mikrodrgań, ciepła rodziny pszczelej, efektu akustycznego i psychoemocjonalnego, a ponadto działaniu biopola pszczół.
Zaplanowane w ramach wyjazdu wykłady cieszyły się dużym zainteresowaniem nie tylko początkujących ale i również doświadczonych pszczelarzy, ponieważ szeroko pojęta apiterapia nie tylko daje możliwości poszerzenia oferty usług i produktów oferowanych przez pszczelarzy, ale i również jest skutecznym sposobem zadbania o swoje i innych zdrowie. Produkty pszczele należą do największych dobrodziejstw, z powodzeniem wykorzystywanych w apiterapii. W zależności od rodzaju schorzenia mogą wspomagać terapię, a niekiedy stanowią alternatywny sposób leczenia.
Podczas wyjazdu studyjnego uczestnicy zostali oprowadzeni po muzeum pszczelarstwa wraz z przyległym do niego skansenem. Jest to wyjątkowe miejsce w którym zgromadzono dużą ilość eksponatów, począwszy od uli (m.in. figuralnych), różnego rodzaju sprzętu pszczelarskiego po wyposażone w nowoczesne urządzenia multimedialne i tablice – sale edukacyjne, gdzie nawet poza sezonem słychać dźwięki charakterystyczne m.in. dla ula, czy też odwiedzanej przez pszczoły łąki. Warsztaty umożliwiły przybliżenie historii bartnictwa i prowadzonej gospodarki pasiecznej m.in. na terenach małopolski. Ponadto uczestnicy mieli możliwość zapoznania się z wykorzystaniem zarówno eksponatów posiadających wartość sentymentalną, muzealną, jak i nowoczesnych innowacyjnych rozwiązań tj. sale edukacyjne wyposażone w tablice, projektory multimedialne z filmami ukazującymi pszczoły m.in. w ulu, nagłośnienie sal (dźwięki z ula) w prowadzeniu edukacji w ramach posiadanej pasieki.
Na zakończenie wyjazdu studyjnego został przeprowadzony panel dyskusyjny podczas którego uczestnicy mogli zadawać pytania oraz podzielić się swoimi spostrzeżeniami dot. wiedzy, doświadczenia w prezentowanym zakresie tematycznym.
Podsumowanie:
Podczas planowania i realizacji wyjazdu studyjnego połączono część wykładowo-warsztatową z praktyką, ponieważ połączenie to jest najbardziej skuteczne w przyswajaniu tak dużej ilości wiedzy. Ponadto formy te miały na celu inspirację oraz umożliwienie pszczelarzom poszerzanie ofert prowadzonych przez siebie pasiek na terenach wiejskich, i tworzenie marki produktowej opartej właśnie na produktach pszczelich pozyskiwanych na terenach górskich, które cechuje wysoka jakość, z uwagi na brak prowadzonej na szerszą skalę produkcji rolnej.
Operacja ma na celu stworzenie Grupy Tematycznej na terenie województwa śląskiego w zakresie pszczelarstwa i przetwórstwa produktów pszczelich. Dzięki współpracy pomiędzy uczestnikami wyjazdu i doradcami rolniczymi doszło do wymiany wiedzy i doświadczeń, identyfikacji bieżących problemów oraz poszukiwań możliwości ich rozwiązania. Takie inicjatywy są początkiem powstawania ciekawych i innowacyjnych projektów, które mogą korzystać z finansowania w ramach działania Współpraca. Zainicjonowane grupy tematyczne będą podwaliną dla tworzących się potencjalnych Grup Operacyjnych.
Agnieszka Kusiak – PZDR Żywiec
Chcesz zostać Partnerem KSOW – zarejestruj się na stronie ksow.pl